Crna Gora je na ivici da postane najnovija članica NATO-a, navodi američka agencija Associated press (AP).
Ratifikacija pristupa malene balkanske nacije u Alijansu je očekuje se nakon uklanjanja procuralne prepreke u Senatu u ponedjeljak, čime će se otvoriti put za konačno glasanje ove sedmice.
Crna Gora se nalazi u središti sukoba između Zapada i Rusije oko uticaja na Balkanu. Rezulatat bi mogao odrediti pravac u kojem će se region kretati: prema NATO-u i Evropskoj uniji, ili nazad pod rusku sferu uticaja, navodi AP.
Američki državni sekretar Rex Tillerson je pritisnuo Senat da brzo djeluje, poručujući im ranije ovog mjeseca da odobrenje treba da bude okončano uoči summita NATO-a zakazanog u maju, kojem će prisustvovati i šefovi država i vlada članica Alijanse. Tillerson je naveo da su SAD ostale jedna od posljednjih članica NATO -a, koja nije dala “potpuno odobrenje za pristup u svom parlamentu”.
“Učešće Crne Gore na summitu NATO-a u maju kao punopravne članice, ne posmatrača, poslaće snažan signal transatlanskog jedinstva kao i da nijedna treće strana nema mogućnost veta na odluke NATO-a” napisao je Tillerson u pismu adresiranom na lidera većine u Senatu republikanca Mitcha McConnella i lidera manjine demokratu Chucka Schumera.
Tillerson je naveo i da će članstvo Crne Gore osigurati NATO-u granicu uzduž Jadranske obale.
General Curtis Scaparrotti, američki vojni komandant u Evropi, prošle je sedmice rekao da bi neuspjeh učlanjenja Crne Gore u NATO poslao pogrešan signal drugim nacijama koje žele da se priključe NATO-u, podsjeća AP.
“Apsolutno je ključno da oni budu uvedeni u NATO” rekao je Scaparrotti pred Komitetom za oružne snage američkog Senata i dodao: “ako bismo ovo izgubili, bio bi to korak unazad za mnoge zemlje i narode naročito na istoku Evrope, koji se tome nadaju i koji gledaju prema Zapadu”.
Senator Rand Paul republikanac, blokirao je raniji pokušaj ratifikacije protokola i pored snažne podrške u Senatu i republikanca i demokrata. Paul je sugerisao da bi učlanjenje Crne Gore, koja je nekada bila vjeran saveznik Rusije moglo voditi do još većih tenzija sa Moskvom, moguće čak i rata.
To je izazvalo oštrar sukob Paula i drugog republikanskog senatora, John McCaina, koji je Paula optužio da “radi za Vladimira Putina”. Dan kasnije je Paul rekao da je 80-togodišnji senator iz Arizone McCain “malo mentalno nestabilan” i da je “možda prošlo njegovo vrijeme”.
Američki Senat večeras bi po centralnoevropskom vremenu trebalo da počne proceduru izjašnjavanja o Protokolu o članstvu Crne Gore u NATO-u.
Danas bi trebalo da se glasa o ograničenju rasprave kako senatori ne bi mogli da diskutuju unedogled.
Nakon toga, najkasnije do četvrtka na dnevnom redu trebalo bi da bude glasanje o Protokolu o Crnoj Gori.Na kraju, potpis na odobrenje Sjedinjenih Država da Crna Gora postane dio Sjevernoatlanstke Alijanse treba da stavi američki predsjednik Donald Trump.
(28. mart 2017.)